Постови
Praistorijsko kameno utvrđenje staro 3.000 godina otkriveno je u selu Brezovice na obodu Povlena, 30 kilometara jugozapadno od Valjeva. Dobro očuvane ostatke pronašli su arheolozi valjevskog Zavoda za zaštitu spomenika kulture, a potvrda prvih nalaza data od Arheološkog instituta govori o tome da je reč o najstarijoj upotrebi kamena na prostoru Srbije za građenje bedema. Milenijum pre Hrista ovo je bilo područje na kojem su živela plemena Ilira i Tribala, pa su prve pretpostavke da je otkrivena kamena utvrda njihovih ruku delo.
Slično kameno utvrđenje tolike starosti ne postoji u Srbiji
Pošto su bili prinuđeni da prekinu istraživanja manastira Svetog arhangela Mihaila, arheolozi su slobodno vreme iskoristili da obiđu druge lokalitete u okolini valjevske Gračanice. Tako su se u ataru sela Brezovice na obodu Povlena i nadmorskoj visini od preko 800 metara u jednom šumarku, kako priča direktor Zavoda za zaštitu spomenika kulture Radivoje Arsić, “bukvalno sapleli na praistorijski kameni bedem”.
- Na taj lokalitet smo pošli kako bismo proverili pretpostavku da bi se u blizini Gračanice, koja je ime dobila po istoimenoj rečici, mogli nalaziti ostaci nekakvog grada po kojem je ta reka dobila ime. Lokalitet je, inače, pre nekoliko godina evidentiran po slučajnim nalazima rimskog novca i keramike iz 4. veka koje je pronašao Zoran Novičić iz Valjeva i ustupio ih gradskom muzeju. Malo je reći da smo kolega Dejan Bulić i ja bili zapanjeni kada smo se u šumarku gotovo sapleli na dugi dobro očuvani kameni bedem - priča Arsić.
Potom je arheološka ekipa koja je radila na Gračanici uz pomoć kolege Vladimira Pecikoze iz Istraživačke stanice Petnica, prikupila površinske nalaze i sačinila skicu osnove fortifikacije. Uzorak je odmah poslat Arheološkom institutu i ekipi dr Aleksandra Bulatovića, a kada je stigla povratna informacija da je praistorijska utvrda stara 3.000 godina, Valjevci su postali svesni do kakvog arheološkog otkrića su došli.
Praistorijski bedemi u Brezovicama, po Arsićevim rečima, dugi su preko 300 metara, a široki između 2,5 i 3 metra. Zidani su od krupnog lomljenog i pritesanog kamena, a središte je, umesto malterom, ispunjeno sitnijim kamenom. Unutrašnjost utvrde, gde prvi nalazi pokazuju da postoje ostaci i stambene arhitekture, ima površinu malo veću od pola hektara.
- Slično kameno utvrđenje ne postoji u Srbiji, sem na lokalitetu Krševica kod Bujanovca, ali je ono znatno mlađe i vezano je za period grčke civilizacije. Slične su, međutim, utvrde pronađene na području Bosne i Dalmacije, koje su u tom periodu praistorije Balkana gradili Iliri. Govorimo o vremenu od oko 1.000 godina pre Hrista, kada su na ovom području živela plemena Ilira i Tribala, a ovi krajevi su bili granično područje koje se vremenom pomeralo između te dve etničke grupe - objašnjava Arsić.
(Blic, 31. 10. 2011.)
Slično kameno utvrđenje tolike starosti ne postoji u Srbiji
Pošto su bili prinuđeni da prekinu istraživanja manastira Svetog arhangela Mihaila, arheolozi su slobodno vreme iskoristili da obiđu druge lokalitete u okolini valjevske Gračanice. Tako su se u ataru sela Brezovice na obodu Povlena i nadmorskoj visini od preko 800 metara u jednom šumarku, kako priča direktor Zavoda za zaštitu spomenika kulture Radivoje Arsić, “bukvalno sapleli na praistorijski kameni bedem”.
- Na taj lokalitet smo pošli kako bismo proverili pretpostavku da bi se u blizini Gračanice, koja je ime dobila po istoimenoj rečici, mogli nalaziti ostaci nekakvog grada po kojem je ta reka dobila ime. Lokalitet je, inače, pre nekoliko godina evidentiran po slučajnim nalazima rimskog novca i keramike iz 4. veka koje je pronašao Zoran Novičić iz Valjeva i ustupio ih gradskom muzeju. Malo je reći da smo kolega Dejan Bulić i ja bili zapanjeni kada smo se u šumarku gotovo sapleli na dugi dobro očuvani kameni bedem - priča Arsić.
Artefakti nađeni u tvrđavi
Potom je arheološka ekipa koja je radila na Gračanici uz pomoć kolege Vladimira Pecikoze iz Istraživačke stanice Petnica, prikupila površinske nalaze i sačinila skicu osnove fortifikacije. Uzorak je odmah poslat Arheološkom institutu i ekipi dr Aleksandra Bulatovića, a kada je stigla povratna informacija da je praistorijska utvrda stara 3.000 godina, Valjevci su postali svesni do kakvog arheološkog otkrića su došli.
Praistorijski bedemi u Brezovicama, po Arsićevim rečima, dugi su preko 300 metara, a široki između 2,5 i 3 metra. Zidani su od krupnog lomljenog i pritesanog kamena, a središte je, umesto malterom, ispunjeno sitnijim kamenom. Unutrašnjost utvrde, gde prvi nalazi pokazuju da postoje ostaci i stambene arhitekture, ima površinu malo veću od pola hektara.
- Slično kameno utvrđenje ne postoji u Srbiji, sem na lokalitetu Krševica kod Bujanovca, ali je ono znatno mlađe i vezano je za period grčke civilizacije. Slične su, međutim, utvrde pronađene na području Bosne i Dalmacije, koje su u tom periodu praistorije Balkana gradili Iliri. Govorimo o vremenu od oko 1.000 godina pre Hrista, kada su na ovom području živela plemena Ilira i Tribala, a ovi krajevi su bili granično područje koje se vremenom pomeralo između te dve etničke grupe - objašnjava Arsić.
(Blic, 31. 10. 2011.)
Нема коментара:
Постави коментар